به نقل از «خبرآنلاین»

انتقاد تند جوان از فیلم ایرانی که در ونیز درخشید/ آبروی ما را نبرید

تاریخ انتشار: ۲۰ شهریور ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۶۹۴۷۷۵

فرهنگ>سینما - روزنامه جوان نوشت: آنها که شناختی نسبی از جشنواره‌های غربی و رویکردهای‌شان دارند، با تماشای فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» در جشنواره سی و پنجم فجر ناخودآگاه ذهن‌شان به سمت جشنواره ونیز می‌رفت؛ جشنواره‌ای که بیش از سایر جشنواره‌های غربی، حتی بیش از برلین و کن به آثار تلخ سینماگران جهان سوم علاقه نشان می‌دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سینمای ایران سال‌هاست دچار نوعی رئالیسم افراطی است؛ رئالیسمی كه بر پیكره افكار و آرای سینماگران ایرانی چنبره زده و ظاهراً به این زود‌ی‌ها امیدی برای خلاص شدن از آن نیست. بارها در این باره نوشتیم كه سینمای ایران به جای بایدها به هست‌ها چسبیده است، آن هم نه همه واقعیت بلكه تنها بخشی از آن و اتفاقاً جشنواره‌های غربی نیز مشتری همین واقع نمایی‌های گزینشی فیلمسازان ایرانی هستند.

آبروی ما را نبرید

«بدون تاریخ، بدون امضا» از زمره همان سری فیلم‌هایی است كه صدای اعتراض ایرانیان خارج از كشور را هم بلند می‌كند كه این چه تصویری از ایران است كه در انظار شهروندان غربی به نمایش می‌گذارید، آیا جایزه‌ها ارزش این را دارد كه چهره‌ای تا این حد عقب مانده از ایران ارائه بدهید.

ساخت فیلم درباره آسیب‌های اجتماعی از جمله فقر، فساد و فحشا اگرچه در كشورهای پیشرفته نیز بعضاً انجام می‌گیرد ولی تفاوت آن با سینمای ایران این است كه كمیت این مضامین در سینمای آن كشورها غلبه ندارد و شناخت مخاطبان از آن كشورها باعث می‌شود كه موضوع فیلم را به كل جامعه بیرون از فیلم تعمیم ندهند ولی مخاطب خارجی آنچه را در فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» می‌بیند، حتماً به كل جامعه ایران تعمیم می‌دهد و اینجاست كه این فیلم‌ها مظلومیت ایران را مضاعف می‌كنند.

تقریباً یك ماه پیش در قالب یك گزارش از جشنواره ونیز به علاقه‌مندی‌های این رویداد به رئالیسم افراطی سینمای ایران اشاره كردیم و روی خوش ونیز به فیلم بدون تاریخ بدون امضا را هم پیش‌بینی كردیم. در گزارشی با تیتر «چطور ریشه‌های خشكیده نئورئالیسم در ایتالیا به جهان سوم صادر شد!» نوشتیم: وحید جلیلوند فیلمسازی است كه سبك فیلم‌های او با سلیقه جشنواره ونیز سازگاری زیادی دارد.

رئالیسمی كه خاستگاه آن در دهه 50 میلادی در ایتالیا به افول گرایید به یكباره مورد اقبال فیلمسازان ایرانی قرار گرفت. در واپسین سال‌های حكومت فاشیستی در ایتالیا در ادبیات و سینمای این كشور تمایلی رئالیستی بروز كرد، چراكه فقر و بیكاری فزاینده‌ای طی حكومت فاشیست‌ها و سپس جنگ، ایتالیا را درگیر خود كرده بود و پس از سرنگونی فاشیست‌ها و رسیدن دورانی كه به بهار ایتالیا معروف بود، امكان بازگویی پیدا می‌كرد. در اوایل دهه 50، دولت جدید ایتالیا كه بعد از دوران بهار ایتالیا بر سر كار آمده بود، نسبت به تولیدات این جنبش سینمایی بدبین شد و با گماردن جولیو آندره اوتی به ریاست اداره هنرهای نمایشی و تفویض اختیارات ویژه به او، موجبات افول این فیلم‌ها را فراهم آورد.

بدین ترتیب هر فیلمی كه تصویری نامطلوب و تلخ از ایتالیا به نمایش می‌گذاشت از منابع مالی محروم می‌شد و در مقابل وام‌های كلان به فیلم‌هایی اختصاص می‌یافت كه به جامعه امید تزریق می‌كرد. چند دهه بعد سیاست‌های دولت‌های وقت ایتالیا زمینه صدور مكتب نئورئالیسم را به كشورهای داعیه‌دار و انقلابی در جهان سوم فراهم نمود تا فیلمسازان جوان و جویای نام با الگوگیری از این سینما محتوای آثار خود را بر بزرگنمایی زشتی‌های هرچند معدود كشورهای خود استوار كنند.

جشنواره فیلم ونیز نیز به ویژه در دهه اخیر با انتخاب‌هایی كه از سینمای ایران داشته به وضوح حركت بر مدار این كارویژه معین را فراهم كرده است.«دایره» ساخته جعفر پناهی،« خانه پدری» ساخته كیانوش عیاری،« قصه‌ها» به كارگردانی رخشان بنی‌اعتماد و مستند «روزهای سبز» حنا مخملباف، تعدادی از آثاری است كه جشنواره ونیز طی دهه اخیر به آنها روی خوش نشان داده و زمینه دیده شدن آنها درغرب را فراهم كرده است.

اوج گرفتن جنگ سرد و ادعای مخالفان این فیلم‌ها مبنی بر وجود انگیزه‌های ایدئولوژیك و چپ در آنها، این محدودیت‌ها را به اوج خود رساند و به این ترتیب، دوران افول این جنبش از راه رسید. فیلم‌های «نئورئالیستی» معمولاً قاب‌های ناآراسته و فی‌البداهه دارند. روسلینی در مصاحبه‌ای در این باره می‌گوید «اگر به اشتباه نمای زیبایی بگیرم، حتماً هنگام تدوین آن را بیرون خواهم كشید. » معمولاً تصویربرداری به سبك فیلم‌های مستند انجام می‌گیرد و دوربین سعی در نشان دادن واقعیت بدون دستكاری دارد. از این رو گاهی از دوربین روی دست استفاده می‌شود. دزد دوچرخه اثر دسیكا یكی از فیلم‌هایی است كه به بهترین شكل فروپاشی اجتماعی و اخلاقی را در ایتالیای پس از جنگ به تصویر می‌كشد.

سینمای ایران در سال ۲۰۰۰ با فیلم «دایره» ساخته جعفر پناهی موفق به كسب جایزه شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز شد؛ فیلمی كه روایتگر داستان چهار زن است كه از زندان گریخته‌اند و سرنوشت متفاوتی را تجربه می‌كنند. فرشته، مائده، الهام و نرگس هر یك به دنیال پناهگاهی برای خود هستند. مائده خیلی زود به دست پلیس دستگیر می‌شود. الهام قصد بازگشت به شهر خود را دارد كه به علت موانع متعدد عملاً ممكن نیست. فرشته كه از طرف خانواده طرد شده درصدد سقط جنین فرزندی است كه پدرش اعدام شده است و... فیلم دایره را همان زمان معاون سینمایی وقت سیف‌الله داد توقیف كرد.

قصه‌های رخشان بنی‌اعتماد دیگر اثری است كه سال گذشته جایزه بهترین فیلمنامه را از این جشنواره به خود اختصاص داد. همچنین خانه پدری كه روایت قتل فجیع دختری به دست پدرش است و به دلیل خشونت عریان و دلخراش آن در ایران اجازه نمایش عمومی نیافت از دیگر آثار راه‌یافته به جشنواره فیلم ونیز است. بدیهی است در همه این آثار تصویری عقب‌مانده و منحط از جامعه ایران به نمایش درمی‌آید كه علی‌الظاهر مبتنی بر واقعیت به تصویر درآمده‌اند، با این تفاوت كه تماشاگر داخلی به دلیل مشاهده مستقیم واقعیت جامعه به وضوح محتوای این آثار را به كل جامعه ایران تعمیم نمی‌دهد اما مخاطب خارجی به راحتی فضای تیره این آثار را به كل جامعه ایران تعمیم می‌دهد.

در سینمای وحید جلیلوند برخلاف سینمای نئورئالیسم ایتالیا روح عدالت‌طلبی غلبه ندارد. او در آثار خود بیش از اینكه معترض ضعف عدالت اجتماعی و تبعیض طبقاتی باشد مانند اغلب فیلمسازان جشنواره‌ای ایران صرفاً به فقر به عنوان دستمایه‌ای مناسب برای دیده شدن در جشنواره‌های غربی توجه دارد؛ فقری كه بازنمایی آن مانند فقر در بچه‌های آسمان مجید مجیدی عزتمندانه نیست بلكه تا حد زیادی ریاكارانه است. ‏كاش افتضاح آنگ‌‌سان‌سوچی لااقل سبب تغییر نگاه به جوایز غربی شود و ما جهان‌سومی‌ها همه مدال‌های اهدایی از سوی غرب را مصداق درخشیدن ندانیم.

58241

کلید واژه‌ها : جشنواره فیلم ونیز - سینمای ایران -

منبع: خبرآنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۶۹۴۷۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیوندهای قومی بخش مهم شناسنامه اقوام ایرانی است

ایسنا/لرستان رئیس جهاد دانشگاهی لرستان گفت: پیوندهای قومی، بخش مهم شناسنامه اقوام ایرانی‌ است.

فرهاد فرامرزیان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به برگزاری چهارمین جشنواره علمی فرهنگی هنری اقوام ایران زمین، بیان کرد: این جشنواره امسال توسط جهاد دانشگاهی و با همکاری استانداری لرستان، دانشگاه لرستان، دانشگاه علوم پزشکی، اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی لرستان، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه هنری استان برگزار خواهد شد.

وی ادامه داد: وحدت اقوام برای ایران امنیت به ارمغان آورده و این موضوع توسط دشمنان این مرز و بوم شناسایی شده و برای ضربه زدن به وحدت و امنیت ملی، مسأله اقوام را نشانه گرفته‌اند و گاهی با تحریکات و تقابل قومی موجب برهم زدن هم‌گرایی و وحدت اقوام ایرانی شده‌اند.

فرامرزیان اظهار کرد: ایران یک جامعه چند قومی است و با وجود اینکه اقوام ایرانی سرگذشت‌ها و ویژگی‌های گوناگونی دارند، اما هویت ایرانی آنها همواره بر پایه مشترکات قومی استوار بوده است.

او گفت: در نگاه اول، لازمه چنین اشتراکی این است که عصبیت‌های قومی و تمایلات مشابه آن مهار شود و تعلق به اجتماع قومی در سایه تعلق و وابستگی به اجتماع ملی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه پیوندهای قومی، بخش مهمی از شناسنامه اقوام ایرانی است، بیان کرد: ملت ایران با وجود تنوع قومی که در تمام بخش‌های شمالی، جنوبی، شرقی، غربی و مرکزی این سرزمین پهناور گسترده شده‌اند، کمترین فاصله اجتماعی را دارند و به بالاترین سطح آگاهی سیاسی، اجتماعی و هم‌افزایی رسیده‌اند.

رئیس جهاد دانشگاهی لرستان با اشاره به اهداف برگزاری چهارمین جشنواره علمی فرهنگی هنری اقوام ایران زمین، گفت: ارتقای سطح آگاهی دانشجویان، دانشگاهیان، جامعه هنرمندان، ترویج و نشر نمادهای وحدت‌بخش شامل پرچم ملی، سرود ملی، خط و زبان مشترک و توجه به عناصر هویت‌ساز مثل اماکن جغرافیایی مانند خلیج فارس، دریای خزر، کوه دماوند، دریاچه ارومیه، ترویج مفهوم حاکمیت ملی و سرزمینی با پذیرش اصل تنوع و احترام به اقوام ایرانی، آگاهی بخشیدن، شناسایی و کنترل توطئه‌ها و تهدیدها، فراهم آوردن بستری مناسب برای رشد و شکوفایی آفرینش‌های فرهنگی و هنری جوانان، فراهم کردن فضای علمی و گفتمانی درباره خاستگاه تمدنی و ارتقای سطح علمی و آگاهی‌های تاریخی درباره خاستگاه تمدنی، از جمله اهداف این جشنواره است.

فرامرزیان با بیان اینکه همگرایی اقوام ایرانی می‌تواند در کشور مزیت‌های قابل توجهی داشته باشد، افزود: برگزاری چنین جشنواره‌هایی که مخاطب آنها جوانان دانشجوی اهل فرهنگ، هنر، تحقیق و مطالعه‌اند، می‌تواند زمینه‌ساز ترویج اشتراک‌های قومی و ملی شود و تاثیر بسزایی در فرهنگ دانشگاه‌های کشور وبه تبع آن، در جامعه داشته باشد.

انتهای پیام